Ηχομόνωση θυρών
Περισσότερα από 25 χρόνια μετράω την ηχομονωτική ικανότητα θυρών και
σπάνιες φορές ανακαλύπτω πόρτες με έναν δείκτη ηχομείωσης, όπως αυτός
περιγράφεται στις προδιαγραφές της μελέτης. Κατά DIN 4109 προβλέπονται οι
δυσκολίες στις πόρτες και η τιμή πιστοποίησης σε εργαστήριο (RwP) πρέπει να
είναι 5 dB επάνω από την τιμή του σταθμισμένου δείκτη ηχομείωσης της μελέτης
(RwR). Δυστυχώς οι αποκλίσεις είναι στην πράξη πολύ μεγαλύτερες.
RwP = RwR + 5dB (κατά DIN 4109)
Σκοπός αυτού του κειμένου είναι να συγκεντρώσει αυτά που έχουν γραφτεί
σχετικά με την ηχομονωτική ικανότητα θυρών για να αποφύγουμε όλοι την
"Κατάρα της Θύρας" (για μένα που είμαι και αρκετά ανορθόγραφος ακούγεται και
λιγάκι σαν "Κατάρα της Θήρας", δηλαδή σαν τίτλος Thriller για την
Σαντορίνη).
Τρόποι μετάδοσης του ήχου
Για την ηχομονωτική ικανότητα μιας πόρτας δεν πρέπει να κοιτάμε μόνο το
φύλλο της πόρτας. Δυστυχώς κυκλοφορούν ακόμα διαφημιστικά φυλλάδια κάποιων
εταιρειών που αναφέρουν μόνο την ηχομόνωση του φύλλου της πόρτας, μετρούμενο
με περιμετρικό σφράγισμα στο θάλαμο του εργαστηρίου. Όπως καταλαβαίνουμε
αργότερα, αυτό δεν είναι και πολύ τίμιο. Για αυτό το λόγο οι περισσότερες
εταιρείες παρέχουν σήμερα πιστοποιητικά με την πόρτα σε πλήρη
λειτουργία.
Τα ακόλουθα τμήματα της πόρτας έχουν μια σημαντική επίπτωση στην συνολική
ηχομονωτική ικανότητα του "συστήματος Θύρα":
- Το φύλλο
- Η κάσα
- Η ένωση της κάσας με το φύλλο
- Η ένωση της κάσας με τον τοίχο
- Η κλειδαριά, η κλειδαρότρυπα και άλλοι μηχανισμοί της πόρτας
- Το δάπεδο (πλωτό δάπεδο)
Το θυρόφυλλο
Όσο δεν επαρκεί η γνώση της κατασκευής του θυρόφυλλου για τον χαρακτηρισμό
της συνολικής ηχομόνωσης της πόρτας σε λειτουργία, τόσο πρέπει να καλύπτει
το φύλλο τις απαραίτητες προδιαγραφές ηχομόνωσης.
Η ηχομονωτική ικανότητα του θυρόφυλλου Rw [dB] εξαρτάται από την
επιφανειακή μάζα m’ [kg/m2] και την δομή των υλικών του φύλλου [3]:
Κατασκευαστικές λεπτομέρειες για τα θυρόφυλλα
από: [3]
Κατασκευή 1, Rw = 31-32 dB
Θυρόφυλλο μοριοσανίδας με πάχος 40 mm, 27 kg/m2
Κατασκευή 2, Rw = 34-36 dB
Θυρόφυλλο από τρεις μοριοσανίδες με σημειακή ένωση μεταξύ τους, 24
kg/m2.
Ο κάνvαβος των ενώσεων είναι 150 – 400 mm. Η ένωση μπορεί να γίνει με κόλλα
ή βίδα.
Κατασκευή 3, Rw = 42-44 dB
Διπλοκέλυφο θυρόφυλλο από αμφίπλευρα διπλές μοριοσανίδες με σημειακή ένωση
και ορυκτοβάμβακα στο διάκενο.
Τα κατακόρυφα εσωτερικά δοκάρια δεν πρέπει να ενώνουν τα κελύφη της πόρτας
αλλά είναι μόνο για την απαραίτητη ακαμψία κατά την διάρκεια της τοποθέτησης
του καπλαμά.
Κατασκευή 4, Rw = 43-45 dB
Διπλοκέλυφο θυρόφυλλο από αμφίπλευρα διπλές μοριοσανίδες με σημειακή ένωση
με μαλακές μοριοσανίδες σε μικρή απόσταση 1 – 2mm. Η σταθερη απόσταση μπορεί
να εξασφαλιστεί με λωρίδες από καπλαμά.
Κατασκευή 5, Rw = 46-48 dB
Όπως κατασκευή 4 αλλά με διπλό πλαίσιο με σημειακές ενώσεις ανά 300 – 400
mm.
Κατασκευή 6, Rw = 51 dB
Διπλοκέλυφο θυρόφυλλο από αμφίπλευρα διπλές μοριοσανίδες με πάχος 19
mm.
Μια πλευρά φέρει μια επένδυση με φύλλα από βαρύ ελαστικό υλικό (π.χ.
Tecsound 100, 5.3 mm, 10 kg/m2).
Η ένωση των κελυφών με το πλαίσιο είναι σημειακή.
Η ένωση μεταξύ τοίχου και κάσσας
Μεταλλικές κάσσες γεμίζουν κατά προτίμησα με αριάνι. Εναλλακτικά μπορεί να
γίνει εσωτερικά της κάσας μια επένδυση με λωρίδες γυψοσανίδων και να γεμίζει
η κάσσα με ορυκτοβάμβακα. Το διάκενο σφραγίζεται αμφίπλευρα με ελαστικό
στόκο.
Στις ξύλινες κάσσες γεμίζει το διάκενο με ορυκτοβάμβακα ή αφρό τοποθέτησης.
Ο αρμός ένωσης σφραγίζεται με ελαστικό στόκο από τις δύο πλευρές. Στο
ακόλουθο διάγραμμα [2] φαίνεται η επίδραση της ένωσης μεταξύ κάσσας και
τοίχου στην ηχομόνωση.
Ένωση μεταξύ φύλλου και κάσσας
Ο τύπος και η ποιότητα των σφραγισμάτων μεταξύ κάσσας και φύλλου είναι
καθοριστικά για την συνολική ηχομονωτική ικανότητα της πόρτας. Στο ακόλουθο
διάγραμμα φαίνεται η ηχομονωτική ικανότητα ενός αρμού με διάφορα μέσα
σφράγισης [4]:
Στην καμπύλη 1 φαίνεται η ηχομονωτική ικανότητα για το φύλλο της πόρτας
σφραγισμένο ελαστικά από τις δυο πλευρές με ελαστικό στόκο.
Η έλλειψη σφραγισμάτων φαίνεται στην καμπύλη 2. Δυστυχώς έτσι μοιάζουν οι
περισσότερες μετρήσεις σε εργοτάξια.
Στην καμπύλη 4 τοποθετήθηκε ένα σφράγισμα το οποίο εφάπτεται ικανοποιητικά.
Η καμπύλη 4’ αντιπροσωπεύει την κατάσταση για ένα σφράγισμα το οποίο δεν
εφάπτεται σε όλη την περιφέρεια της πόρτας.
Ο δείκτης ηχομείωσης ενός άδειου αρμού μετρήθηκε στην έρευνα [2] σε
εξάρτηση από το πλάτος του αρμού b και πάχος του φύλλου 40mm και 50
mm:
Φαίνεται ότι η ηχομόνωση του αρμού μειώνεται σημαντικά με την αύξηση του
πλάτους του αρμού. Πρέπει να τοποθετηθεί ένα σφράγισμα στον αρμό. Η
συμπεριφορά του αρμού με ένα σφράγισμα φαίνεται στο επόμενο διάγραμμα
[2]:
Το πλάτος b0 του αρμού είναι η τιμή της μελέτης του αρμού της πόρτας. Οι
μετρήσεις ξεκινάνε από έναν αρμό με 4 mm. Με την αύξηση του πλάτους του
αρμού μειώνεται ο δείκτης ηχομείωσης του αρμού λίγο έως το σημείο bc. Από το
σημείο bc μειώνεται η ηχομόνωση του αρμού πολύ γρήγορα επειδή το σφράγισμα
δεν μπορεί πλέον να κλείνει τον αρμό. Η διαφορά bT = b0 – bc, το πλάτος
ανοχής του σφραγίσματος, περιγράφει κατά πόσο το φύλλο της πόρτας πρέπει να
είναι επίπεδο χωρίς σημαντική μείωση της ηχομονωτικής ικανότητας της
πόρτας.
Σφράγισμα στο κατωκάσι
Ακόλουθα φαίνονται οι τρείς δυνατότητες σφραγισμάτων στο κατωκάσι της
πόρτας:
Η έδραση του σφραγίσματος στο κατωκάσι της πόρτας δεν πρέπει να γίνει σε
μοκέτα αλλά σε επίπεδη οριζόντια λωρίδα ως μεταλλικό προφίλ ή ως λωρίδα
μαρμάρου. Για υψηλή ηχομόνωση μπορεί να τοποθετούνται και διπλά σφραγίσματα
στο κατωκάσι.
Στις επόμενες σελίδες φαίνονται μετρήσεις της επίδρασης του αρμού στο
κατωκάσι σε σχέση με τον τύπο του κινητού σφραγίσματος [2]:
Η πολύ αρνητική επίδραση της μοκέτας κάτω από το σφράγισμα στο κατωκάσσι
φαίνεται στο επόμενο διάγραμμα[2]:
Η καλή λειτουργία της πόρτας
Η πόρτα πρέπει να κλείνει εύκολα χωρίς να δημιουργεί ιδιαίτερο θόρυβο. Αυτό
σημαίνει ότι τα σφραγίσματα έχουν την απαραίτητη ελαστικότητα να σφραγίζουν
τους αρμούς με σχετικά μικρή δύναμη.
Η δύναμη που απαιτείται για να κλείσει μια πόρτα με αρμό 5 mm πρέπει να
είναι μικρότερη από 20 N/m σφραγίσματος. Για μια πόρτα με πλάτος 0,9 m και
ύψος 2,2 m απαιτείται μια δύναμη περίπου 100 Ν συν τις δυνάμεις του
σφραγίσματος στο κατωκάσι.
Στο επόμενο διάγραμμα φαίνεται η παραμόρφωση του σφραγίσματος σε εξάρτηση
της δύναμης σε σχέση με τον τύπο του σφραγίσματος [7]:
Η μετάδοση του ήχου από το πλωτό δάπεδο
Η πλευρική μετάδοση από πλωτά δάπεδα κάτω από πόρτες είναι πολύ σημαντική
όπως αυτό φαίνεται από τις ακόλουθες μετρήσεις.
Από [5]
Ο "καθαρός αρμός", από [1]:
Ηχομόνωση θυρών τις αγοράς
Υπολογισμοί
Η ηχομονωτική ικανότητα του «Συστήματος Πόρτα» μπορεί υπολογιστεί από τους
επιμέρους δείκτες ηχομείωσης [2]:
| RwTuer | Σταθμισμένος δείκτης ηχομείωσης της πόρτας |
| RwTuerblatt | Σταθμισμένος δείκτης ηχομείωσης του φύλλου της πόρτας |
| RwSTFalzdichtung | Σταθμισμένος δείκτης ηχομείωσης του αρμού μεταξύ φύλλου και κάσσας |
| RwZarge | Σταθμισμένος δείκτης ηχομείωσης της κάσσας |
| RwSTAnschlussfuge | Σταθμισμένος δείκτης ηχομείωσης του αρμού μεταξύ κάσσας και τοίχου |
| RwSTBodendichtung | Σταθμισμένος δείκτης ηχομείωσης του αρμού στο κατωκάσι |
| STuerblatt | Εμβαδόν του φύλλου της πόρτας [m2] |
| lFalzfuge | Μήκος του αρμού μεταξύ φύλλου και κάσσας [m] |
| SZarge | Εμβαδόν κάσσας [m2] |
| lAnschlussfuge | Μήκος του αρμού μεταξύ κάσσας και τοίχου [m] |
| lBodenfuge | Μήκος του αρμού στο κατωκάσσι [m] |
| S0 | 1 m2 |
| Sges | Συνολικό εμβαδον της πόρτας [m2] |
| l0 | 1 m |
Η ηχομονωτική ικανότητα της κάσσας όπως και ο δείκτης ηχομείωσης του αρμού
μεταξύ κάσσας και τοίχου δεν επηρεάζουν σε καλή κατασκευή θύρας το συνολικό
αποτέλεσμα και μπορούν να μην λαμβάνονται υπόψη κατά την διάρκεια του
υπολογισμού.
Ένα παράδειγμα:
Sges = 1.98 m2
lBodenfuge = 0,985 m
lFalzfuge = 4,9 m
RwTuerblatt = 40 dB
RwSTFalzdichtung = 48 dB
RwSTBodendichtung = 32 dB
Αποτέλεσμα:
RwTuer,P = 33 dB
Στο έργο μπορεί να είναι ο δείκτης ηχομείωσης έως 5 dB μικρότερος.
Βιβλιογραφία:
[1] “Die schalldaemmende Tuer, ifz info SC-07/1, September 2008
[2] “Konstruktionsmerkmale fuer schalldaemmende Wohnungseingangstueren und
Buerotueren aus Holz und Holzwerkstoffen”, ift-Rosenheim, 1998
[3] “Schallschutz bei Tueren” Institut fuer Laermschutz, Kuehn +
Blickle
[4] “Luftschalldaemmung von Tuerfugen und Tuerfalzen”, Institut fuer
Laermschutz, Kuehn + Blickle, Schweizwe Baublatt, Nr.96, November 1985
[5] “Schallschutz in Gebaeuden”, Guido Dietze, Rudolf Mueller Verlag, Koeln
2009
[6] WIRUS Tueren, Τεχνικό φυλλάδιο της εταιρείας WIRUS
[7] “Innentueren”, J.Estrich, Bauphysik Taschenbuch, Ernst & Sohn
Verlag, 1985
Συγγραφέας κειμένου: Gottfried Schubert, Dr.rer.nat., Σύμβουλος
Ακουστικής
